چرا ورق فولادی را گالوانیزه می‌کنیم
فولاد و آهن، از عناصری هستند که دچار خوردگی وزنگ‌زدگی می‌شوند. راههای مختلفی برای حفاظت از فلزات در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی وجود دارد که گالوانیزه کردن با روی، یکی از این روش‌ها است. هنگامیکه آهن یا فولاد، با روی پوشیده می‌شوند، به مقاومت بالایی می‌رسند و همین باعث می‌شود که از زنگ‌زدگی در امان بمانند و به عمر آنها اضافه شود.
شوره چیست
با وجود اینکه گالوانیزه کردن یکی از روشهای جلوگیری از خوردگی و آسیب‌دیدگی ورق‌های فولادیست ولی بازهم در صورت قرارگیری در شرایط نامناسب، ورق گالوانیزه، ممکن است شوره بزند. شوره سفید یک پوشش سفید، ترد و متخلخل است. این پوشش به‌ویژه در سطوح جدید گالوانیزه، سطوح براق و در شکاف بین ورق‌های فشرده بسته‌بندی شده، یافت می‌شود. شوره، در واقع نوعی خوردگیست که به مرور زمان، به ورق گالوانیزه آسیب جدی می‌رساند. در این مقاله با دلایل شوره‌زدن ورق گالوانیزه و راههای جلوگیری از آن، آشنا می‌شویم. با ما در سراج توس همراه باشید.
دلایل شوره‌زدن ورق گالوانیزه
دلیل اصلی شوره‌زدن ورق گالوانیزه عدم گردش هوا و قرارگرفتن در محیط مرطوب است. این مشکل یکی از ویژگی‌های منفی ورق گالوانیزه است که به مرور زمان سبب تخریب ورق شده و مقاومت آنرا کاهش می‌دهد. شوره‌ی این ورق مانند شوره سر سفیدرنگ بوده و به‌همین دلیل است که به آن شوره می‌گویند. شوره بصورت لکه، برروی ورق تشکیل می‌شود.
رطوبت لازم برای تشکیل لکه‌های شوره، از چه راه‌هایی تامین می‌شود
- ممکن است در زمان انبارشدن یا بسته‌بندی ورق‌های گالوانیزه ایجاد شوند.
- یا اینکه در شرایط خشک‌شدن ناقص پس از خنک‌کردن ورق، هنوز رطوبت وجود داشته باشد و این امر سبب شوره‌زدن ورق گالوانیزه شود. این رطوبت ممکن است از تماس مستقیم با باران و یا آب دریا یا از چگالش ناشی از تغییرات دما در جو ایجاد شود.
- حتی خود فرایند بسته‌بندی نیز ممکن است باتوجه به اثر موئینگی بین سطوح در تماس باهم، موجب حفظ رطوبت شود چراکه در آن خشک شدن به‌دلیل عدم وجود هوای در گردش به تاخیر می‌افتد.
چرا شوره معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که گالوانیزه به تازگی تولید شده باشد
شوره معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که ورق گالوانیزه به تازگی تولید شده باشد. در این زمان فلز روی هنوز فعالیت شیمیایی بالایی داشته و تمایل زیادی به ترکیب‌شدن با OH محیط دارد. بنابراین اگر این محصول را در محیطی مرطوب قرار دهید، روی، با آب واکنش نشان داده و دی هیدروکسید روی تشکیل می‌شود. و در واقع همان اکسید روی به شکل شوره، روی ورق گالوانیزه تشکیل می‌شود. این لکه‌ها به‌خصوص در محل اتصال دو قطعه گالوانیزه بیشتر اتفاق می‌افتد، از آن جهت که معمولاً دسترسی به این قسمت‌ها مشکل‌تر بوده و خوب خشک نمی‌شوند.
عدم کنترل شوره سفید باعث چه مشکلاتی می‌شود
اگر شوره سفید کنترل نشود باعث می‌شود تا سطح گالوانیزه به‌طور مداوم خورده شود که منجر به شکست زودهنگام پوشش می‌گردد. اگر شوره سفید درمان نشود می‌تواند بسیار مخرب باشد زیرا وقتی لایه روی مصرف شده باشد خوردگی زیر لایه فولادی به سرعت پیشرفت می‌کند.
شوره سفید به‌وجود آمده برروی ورق گالوانیزه اگر به مدت زیاد باقی بماند و رفع نشود تبدیل به شوره سیاه و سپس به شوره قرمز و قهوه‌ای تبدیل می‌شود.
شوره سفید در سطح روی مستعد به جذب کلرید و آب به‌وسیله‌ی واکنش‌های تبادلی یا مکانیزم‌های انحلال و رسوب است و با تشکیل مخازنی موجب نگهداشتن رطوبت و آنیون‌های خورنده مانند کلرید می‌شود.
انواع شوره سفید را می‌توان اینگونه دسته‌بندی کرد
- شوره با تجمع کم
- شوره با تجمع متوسط
- شوره با تجمع زیاد
میزان تجمع شوره برروی ورق‌های گالوانیزه علاوه بر شرایط نگهداری و میزان رطوبت محیط، به فرآیند تولید ورق گالوانیزه مربوط است.
راههای از بین‌بردن شوره ورق گالوانیزه
چنانچه شوره سفید روی محصول گالوانیزه شدید نباشد، تنها با قراردادن ورق‌های گالوانیزه در برابر جریان هوا و در محیط خشک از بین خواهند رفت. اما شوره‌های شدیدتر باید قبل از اینکه جهت خشک‌شدن در معرض هوا قرار بگیرند، توسط محلول‌ها و ابزار مناسبی حذف شوند.
برای از بین‌بردن شوره‌ها در حین بهره‌برداری یا انبارکردن می‌توان از روشهای مکانیکی و یا اسیدها استفاده کرد؛
- تراشکاری
- ماشین‌کاری
- صیقل‌کاری
- برس سفت و سخت
- اسید ضعیف مثل سرکه
یک اسید ضعیف مانند سرکه سفید را به وسیله یک برس مویی غیرفلزی بر روی سطح ورق گالوانیزه بکشید. سپس آن را با آب لوله‌کشی (قابل شرب) کاملا بشویید.
سطح ورق‌های گالوانیزه را با یک برس سخت و سفت بتراشید و سپس آن را در مقابل هوا قرار دهید تا خشک شود. سپس برروی قسمت‌هایی که روکش آنها کاملا از بین رفته، دوباره «روی» بزنید. این روش برای لکه‌های قرمز یا قهوه‌ای نیز کاربرد دارد.
علاوه براین روش‌ها می‌توان در مواد شیمیایی گالوانیزه را غوطه‌ور کرد به این فرآیند زنگبری می‌گویند. محلول‌های زنگبری عبارتند از:
ترکیب دی کرومات سدیم (۵درصد) و اسید سولفوریک غلیظ (۸ درصد): این ترکیب نیز مانند اسید ضعیف باید توسط یک برس نرم برروی ورق‌ها کشیده شود. بعد از ۳۰ ثانیه با آب شرب کاملاً شستشو دهید.
استفاده از مواد شیمیایی غیر فعال یا روغن
روش دیگر برای جلوگیری از شوره‌زدن، اسپری‌کردن روی یا ترکیب غیرفعالی از روی و روغن است که این ماده می‌تواند سطح گالوانیزه را از اکسیدشدن، نجات دهد. ولی این راه‌حل تنها برای زمان کوتاهی می‌تواند کمک‌کننده باشد. این روغن می‌تواند بین روی و آب، بعنوان لایه‌ای محافظ عمل‌کند و احتمال تشکیل هیدروکسید روی را کاهش‌دهد. البته این روغن‌ها معمولا پس از مدت کوتاهی تبخیر می‌شوند و قابلیت محافظت طولانی مدت ندارند.
کروم شش ظرفیتی معمولاً برای محافظت از فولاد گالوانیزه استفاده می‌شد که نمی‌توان آن را با بنزین غیرفعال کرد، اما اکنون به‌دلیل اینکه بیش از حد سمی بود، بسیار کمتر رایج است.
راههای پیشگیری از شوره‌زدن ورق گالوانیزه
- شرایط مناسب جهت جریان آزادانه هوا بین سطوح گالوانیزه
- تمیز نگهداشتن سطح ورق از گرد و خاک به‌منظور مجاورت داشتن با هوا
- ورق‌های گالوانیزه را حتی برای مدت کوتاه در بسته‌های پلاستیکی نپیچید.
- از تماس طولانی مدت محصولات با مواد مرطوبی همچون خاک یا علف خودداری کنید.
- از قراردادن محصولات گالوانیزه در محیط‌های بسته مرطوب خودداری کنید.
تمیزکردن سطح برای از بین‌بردن آلودگی‌ها و شوره سفید قبل از فرآیندهای اصلی پوشش‌دهی مورد نیاز است. شوره سفید باید قبل از پوشش اصلی به‌طور قابل توجهی حذف شود که یکی از نگرانی‌های صنعت کشتی‌سازی است.
شرایط نگهداری ورق گالوانیزه در انبار
- انبار باید زهکشی آب داشته باشد تا هیچ آبی در کف انبار جمع نشود.
- حداکثر زمان انبارداری برای محصولات گالوانیزه شش ماه است. محصولات بیش از شش ماه نباید در انبار نگهداری شود.
- کف محل قرارگیری ورق خاک یا گیاه و علف که رطوبت دارد نداشته باشد.
- هوای انبار در جریان باشد و مرطوب نباشد.
شرکت سراج توس با سابقه‌ی درخشان در صنعت فولاد، بزرگترین تامین‌کننده‌ی انواع ورق‌های فولادی و مقاطع فلزی برای صنایع و پروژه‌های بزرگ کشور می‌باشد.
مشاهده مشخصات و قیمت‌ها:
- قیمت روز ورق اسید شویی
- قیمت روز ورق روغنی
- قیمت روز ورق سیاه
- قیمت روز ورق گالوانیزه
- قیمت روز ورق رنگی
- قیمت روز ورق آلیاژی
- قیمت روز قلع اندود
- قیمت روز پروفیل
- قیمت روز میلگرد
منبع:
pipingmart
